Hiện nay có rất nhiều băn khoăn về vấn đề kê khai vốn điều lệ khi đăng ký thành lập doanh nghiệp. Liệu trường hợp một người chỉ thực có 500 triệu nhưng muốn khai mình góp 1 tỷ vào công ty thì có được phép không và có hậu quả gì không? Đồng thời việc khai chính xác vốn điều lệ khi thành lập công ty mang lại lợi ích gì? Thông qua bài viết này, Bình Tâm Legal sẽ làm rõ những vấn đề trên.
- Lợi ích khi kê khai chính xác số vốn điều lệ thực góp
Về nguyên tắc, số vốn góp càng nhiều thì quyền biểu quyết trong công ty càng áp đảo. Trong các trường hợp người góp vốn nắm giữ 75% vốn góp ở công ty TNHH hay 65% cổ phần của công ty cổ phần thì họ đã có thể tự mình định đoạt hoạt động của công ty, mà không cần phải lo ngại bị người khác phủ quyết.
Như vậy, đối với công ty có càng nhiều người góp vốn thì việc kê khai chính xác vốn điều lệ lại vô cùng quan trọng. Bởi nó ảnh hưởng đến số phiếu biểu quyết cho các quyết định quan trọng của công ty, sửa đổi điều lệ công ty về quyền và trách nhiệm của các thành viên trong công ty. Do đó nếu ngay từ đầu, vốn điều lệ là thước đo quyền lực của từng thành viên trong công ty mà lại kê khai không chính xác sẽ mang lại nhiều rắc rối hơn trong tương lai khi các thành viên có mâu thuẫn. Lúc này căn cứ cơ bản nhất là số lượng cổ phần nắm giữ để xác định quyền hạn của từng thành viên không thể được sử dụng do không chính xác. Đồng thời nếu các thành viên đưa tranh chấp ra tòa án, có thể hành vi kê khai sai vốn điều lệ thực góp sẽ bị kiểm tra và xử phạt.
Do đó thông thường trường hợp kê khai vốn điều lệ thấp hơn so với vốn thực góp có thể sẽ ít gặp hơn trên thực tế. Bởi ít ai có thể chấp nhận quyền biểu quyết mình nhận về không tương xứng với số vốn góp mình bỏ ra. Nếu mình thực góp 1 tỷ nhưng quyền biểu quyết trong công ty chỉ ứng với 500 triệu thì đó chắc chắn là một bất lợi.
- Rủi ro khi kê khai vốn điều lệ cao/thấp hơn số vốn thực góp
Ngoại trừ các trường hợp vốn pháp định, tức nhà nước bắt buộc anh phải góp đủ một số vốn tối thiểu để thành lập doanh nghiệp đó. Ví dụ với Công ty TNHH dịch vụ kiểm toán thì phải góp ít nhất 5 tỷ đồng Nhiều người lầm tưởng vốn điều lệ chỉ kê khai như hình thức. Về sau nhà nước chỉ hậu kiểm mà không sát sao ngay thời điểm đăng ký thành lập, chủ yếu phụ thuộc nhiều vào ý thức của chủ doanh nghiệp. Do đó rất nhiều trường hợp doanh nghiệp tin chọn việc nâng khống vốn điều lệ do cố ý làm sai hoặc do được tư vấn sai.
Trường hợp kê khai vốn điều lệ cao hơn mức góp thực tế là tình trạng thường gặp nhất hiện nay do nhiều nguyên do. Có thể tại thời điểm thành lập công ty họ chưa có đủ vốn như cam kết hoặc một số chủ doanh nghiệp mong muốn công ty khởi đầu với một mức vốn điều lệ cao, tăng cường hình ảnh, độ quy mô cũng như uy tín cho công ty. Nếu sau 90 ngày kể từ ngày đăng ký thành lập, chủ doanh nghiệp góp đầy đủ số vốn như đã cam kết thì sẽ không để lại hậu quả gì. Nhưng nếu không thể hoàn thành việc góp đủ, cả công ty lẫn chủ doanh nghiệp sẽ gặp nhiều rủi ro pháp lý.
Thứ nhất là thủ tục giảm vốn điều lệ sau 30 ngày kể từ ngày hết hạn bổ sung vốn còn thiếu (tức là 120 ngày kể từ ngày đăng ký thành lập doanh nghiệp). Khi nâng cao vốn điều lệ để khẳng định quy mô công ty thì ngược lại, thủ tục giảm vốn điều lệ tuy là một việc phải làm và nên làm để tránh bị xử phạt do nâng khống vốn, nhưng cũng sẽ để lại hình ảnh không tốt cho công ty với các bên khác như đối tác, khách hàng.
Thứ hai, cho đến trước ngày thực hiện thủ tục giảm vốn điều lệ, người góp vốn vẫn phải chịu trách nhiệm với công ty tương ứng với số vốn đăng ký góp. Ví dụ như hiện tại A chỉ có 500 triệu nhưng lại kê khai góp 1 tỷ vào công ty do một mình A thành lập, nhưng do trong khoảng thời gian 120 ngày hoạt động, công ty không may phát sinh trách nhiệm bồi thường cho B 1 tỷ đồng. Lúc này việc A cho rằng tôi thực góp chỉ 500 triệu, nên công ty chỉ có vỏn vẹn 500 triệu để trả cho B, tuy nhiên lập luận như vậy là trái với quy định pháp luật. Theo quy định A “nói được làm được, khai được chịu được”, tức là trong khoảng thời gian trước khi làm thủ tục giảm vốn điều lệ xuống 500 triệu, A phải chịu trách nhiệm với trọn vẹn 1 tỷ đồng như đã cam kết góp khi đăng ký thành lập.
Thứ ba, khi thực hiện mua bán, sáp nhập công ty thì báo cáo tài chính sẽ được công khai. Trước nay có câu “giấu đầu ắt sẽ lòi đuôi”, bởi khi thực hiện kiểm toán trước giao dịch mua bán, sáp nhập công ty thì mọi số liệu về vốn điều lệ, vốn chủ sở hữu sẽ phải được kiểm tra lại. Từ đó cơ quan nhà nước mới có căn cứ để cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh mới sau khi mua bán, sáp nhập. Như vậy nếu họ phát hiện hành vi nâng khống vốn điều lệ từ ban đầu, chủ doanh nghiệp có thể sẽ chịu chế tài hành chính từ 10 triệu đến 100 triệu tùy theo mức khai khống. Thậm chí hành vi khai khống vốn điều lệ nhằm mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản hay thao túng thị trường chứng khoán thì chủ doanh nghiệp còn phải chịu trách nhiệm hình sự.
Thứ tư, khi doanh nghiệp muốn chấm dứt hoạt động thì có thể rơi vào tình trạng tiếp tục hoạt động cũng không được mà giải thể, phá sản cũng không xong. Bởi tương tự với giao dịch mua bán, sáp nhập thì khi muốn tự nguyện giải thể, công ty phải hoàn thành hết các nghĩa vụ, quyết toán hết tài sản để chi trả. Lúc này cơ quan nhà nước cũng sẽ dễ nhận ra hành vi nâng khống. Thậm chí với trường hợp phá sản vì nợ không trả hết, lúc này công ty còn có thể gánh chịu những khoản phạt đã nêu trên cùng lúc.
Thông qua bài viết này, rất mong quý anh/chị có thể hiểu rõ lợi ích của việc kê khai chính xác số vốn điều lệ thực góp cũng như những rủi ro khi kê khai không chính xác, để lại hậu quả về sau, cản trở hoạt động của doanh nghiệp. Nếu quý anh/chị có nhu cầu tham khảo chuyên môn hay sử dụng dịch vụ tư vấn doanh nghiệp, hãy liên hệ Bình Tâm Legal với số điện thoại 0763810288 hoặc để lại thông tin bên dưới phần bình luận để được tư vấn và hỗ trợ.
Lưu ý: Bài viết này chỉ được cung cấp cho mục đích thông tin chung và không được xem như là tư vấn pháp lý hoặc tư vấn chuyên môn khác. Do đó mọi trường hợp sử dụng thông tin nêu trên dẫn đến thiệt hại sẽ do bên sử dụng thông tin chịu hoàn toàn trách nhiệm.
